We kennen Kroatië van de rood-wit geblokte tenues op het voetbalveld en de prachtige kustlijn waar onder andere The Yacht Week plaatsvindt. En als het land waar Game of Thrones is opgenomen. Vele die fietsplannen maken voor Kroatië zullen aan de kustlijn denken. Geen slecht idee, want de zee is prachtig. Maar het zal minder divers en avontuurlijk zijn als het noorden van Kroatië. In dit relatief onbekende gebied vind je het grootste beschermde rivierengebied van Europa, de zogenaamde “Amazone van Europa (AoE)”. De “Amazone van Europa Bike Trail” is een netwerk aan avontuurlijke fietsroutes die door dit adembenemende landschap slingert. Ik wilde de route verkennen en heb een aantal etappes van dit enorme netwerk (1.250 km!) gefietst.
Feiten over de Amazone van Europa Bike Trail
De “Amazone van Europa Bike Trail” is een langeafstandsfietstocht langs de beschermde rivierlandschappen van de Mur (Mura), Drau (Drava) en Donau (Danube). De tocht omvat beide zijden van de rivieren en is verdeeld in:
- Een noordelijke route, bestaande uit 11 etappes (N1-N11)
- Een zuidelijke route, bestaande uit 16 etappes (S1-S16)
Je fietst ongeveer 50km per etappe. Net als een rivier hebben beide routes ook afsplitsingen voor het bezoeken van bijzondere plekken. Het is dus niet een tocht van A naar B maar meer een netwerk aan fietsroutes. De noordelijke route gaat voornamelijk door Hongarije, terwijl de zuidelijke route voornamelijk door Kroatië loopt. De Drau rivier is ook de grens tussen deze twee landen. De bike trail bestaat pas sinds mei 2021.
Langs de Drau fietsen: Appeltje eitje….leek het
Twee maanden voor deze reis had ik mijn arm gebroken. Oké, het was eerder een scheur in het bot dan dat het was doorgebroken. Ik herstelde relatief snel en in overleg met de fysio kwamen we tot de conclusie dat ik een fietstocht kon gaan maken in Kroatië. Een paar factoren die mijn fysio hebben overgehaald: De weg is voor het merendeel langs de Drau, dus vlak. Een groot deel (~66%) van de route is volgens Komoot op asfalt en ik ging fietsen op een e-mountainbike. Appeltje eitje zo op het eerste gezicht. Dat beeld veranderde relatief snel toen binnen de fietsgroep een machete werd toebedeeld. “Voor onderweg” werd er gezegd. Dat gaf al een gevoel dat we de jungle gingen trotseren.
De route van Osijek naar Varaždin
Ik ging mee op een georganiseerde reis samen met vijf onbekende medefietsers. Het plan: stukken van de zuid-route fietsen langs de Drau van oost naar west; van Osijek naar Varaždin. De gehele zuid route is 700 km lang. De groep bestond met name uit recreatieve fietsers en met 6 fietsdagen, en verschillende nevenactiviteiten konden we niet de gehele zuid-route afleggen op de fiets. We hadden daarom een bus met fietstrailer om een aantal stukken van de route over te slaan. Goed om te weten: de route is moeilijk om tegen de richting in te fietsen; de borden staan maar in 1 richting goed aangegeven en dat was niet de richting die wij op gingen. Gelukkig hadden wij een dagelijkse gids!
Baranja regio staat bekend om de wijnen
Vanuit Zagreb reden we met de bus, inclusief fietsen, naar Osijek (~2 uur rijden). Dit stadje verbaasde me door een aantal dingen: 1) er waren heel veel fietspaden en er fietste ook heel veel mensen. Het voelde daardoor een beetje als thuis. 2) Er was overal rook: auto’s met rook machines achterop en vliegtuigen die rook over de stad verspreidden. Door de dichte rook kon je niet verder dan 5 auto’s vooruit kijken. Het bleek nodig te zijn om de muggen te bedwingen….rook met pesticiden… Ik was blij dat ik DEET bij me had. We hadden overnacht in een Bike & Bed hotel. Nadat we het plan van de dag hadden doorgenomen begonnen we met etappe N10 van de noord route. De etappe bevind zich in de regio Baranja. Baranja is bekend om de wijngaarden en de mooie natuurgebieden langs de Donau met veel verschillende diersoorten. Als je een vogelspotter bent, ga dan naar “Kopački rit” . Qua eten en drinken kun je je geen betere plek wensen.
Traditionele gebouwen in Slavonië
Slavonië is ook een regio, evenals Baranja, dat zich uitstrek over meerdere provincies in zowel Kroatië als Hongarije. De plekken waar ik hier gefietst heb zijn met name plattelandsgebieden langs de Drau. Wij fietsten hier stukken van de S10 en S8 etappe. Veel boeren en hele grote gebieden waar mais en graan wordt verbouwd. Soms vroegen we ons af waar de schuren waren. Sommige traditionele huizen deden me denken aan de traditionele huizen die je in Zuid-Afrika tegenkomt. Hongaarse stijl huizen, werd mij verteld. De fietsroutes hier waren voornamelijk gravel en zandpaden. Veel muggen langs de rivier, het was belangrijk om je dus goed in te smeren met DEET. We bezochten het informatieve en educatieve centrum-hostel Dravska priča wat een openbare instelling is voor mensen die meer willen weten over het behoud van de natuur in het beschermde rivierengebied. Hier vind je onder andere meer informatie over de verschillende dieren in het gebied, van otters tot vogels, en is er een laboratoria met microscopen om de planten en stenen te onderzoeken. Vervolgens hebben we nog een detour van de zuid route gefietst naar een vissershutje van een vriend van de gids en zijn we nog even gaan zwemmen in de Drau. De Drau heeft een zeer sterke stroming dus ik kon niet ver van de oever af, anders eindigde ik in de zwarte zee.
Picokijada festival in Đurđevac
Met de bus werden we verder gebracht naar Đurđevac, een plaatsje langs de S7 etappe. Dit vond ik de meest interessante stad van de tocht. Đurđevac staat bekend om het Picokijada festival dat ieder jaar in juni plaatsvindt. Het Picokijada festival wordt gevierd met heropvoeringen van de strijd tegen de Ottomanen (met meer dan 300 deelnemers) op het veld voor het kasteel van Đurđevac. Wij waren er midden juni en gelukkig aanwezig bij de generale repetitie van dit festival. Het festival staat in het teken van het bijzondere verhaal over de overwinning op het Ottomaanse Rijk in de 16e eeuw. Kijk vooral even op YouTube (link) want dit festival is erg indrukwekkend. Minder indrukwekkend was het hotel. Zonder airco in 30 graden slapen voelde ik me als een zoutzak, dus ik wilde snel op de fiets. We fietsten nu vooral over asfalt terug naar de Drau om daar weer stukken van de S7 en S6 etappes te fietsen. De stukken langs de Drau waren vooral goed begaanbare gravelpaden. Ook hier weer veel landbouw. Het weer sloeg om in de middag en het begon aardig te stormen. Het voordeel: de temperatuur ging omlaag en het werd aangenaam, het nadeel: takken vlogen over de weg en om ons heen hoorde we bomen kraken. De gids stuurde ons even de verkeerde kant op maar uiteindelijk kwamen we veilig aan bij de bus om naar de provincie Međimurje te rijden.
Fietsen door de heuvels bij Međimurje
In de provincie Međimurje hebben we weinig van de Amazone van Europa Bike Trail gefiets. Maar de routes werden wel interessanter. En dat kwam doordat we nu een beetje door de slingerende heuvels fietsten. Er waren mooi uitzichten, we hebben een prachtige uitkijktoren beklommen, we hebben de grens met Slovenië bereikt en we hebben weer heerlijke wijnen geproefd (+ appel chips). Na een lunch bij de watermolen hebben we onze weg vervolgd langs de Mur, wat zich kenmerkt door de bruine kleur. Hier fietsten we een stuk van de S3 etappe. Vervolgens hebben een steenkolen museum bezocht in Mursko Središće en het eerste olieveld op aarde in Peklenica. We sloten af met een bustocht naar Varaždin.
Afkoelen in de rivier Drau in Varaždin
Vanuit Varaždin hebben we een stuk van de S5 etappe gefietst langs een dam. Dit zijn voornamelijk geasfalteerde wegen en zeer goed begaanbaar. We hebben van onze gids een tour door de stad gekregen. Wat me opviel aan deze stad is dat het ontzettend schoon is, de gebouwen zijn prachtig en nog in de oude stijl en het is rustig. Hier merk je wel dat er maar 3.9 miljoen mensen wonen in zo’n groot land. In de middag gingen we op avontuur en fietsten we een detour route langs de Drau ten noorden van Varaždin. Toen er een boom over de weg hing was het moment daar! De machete kwam eindelijk van pas! De gids ging tekeer en maakte de weg vrij. Held! De route vervolgde zich en het was een gevecht tegen de muggen wanneer je af stapte om over stronken heen te springen met de fiets. Tijdens deze route kwam ik erachter waarom het de Amazone van Europa heet. Een leuke jungle om af en toe doorheen te fietsen. Uiteindelijk kwamen we op een mooie plek langs de Drau om te gaan zwemmen. Wederom was de sterke stroming te merken. Zwemmen in de Drau kreeg de bijnaam ‘Drava treadmill’ want hoe hard je ook zwom tegen de stroming in, je kwam geen meter vooruit.
Vis, wijn en rakija
Het eten en drinken in Noord-Kroatie is vers, goedkoop en lekker. De mensen in de gebieden waar ik heb gefietst leven van de rivier. De vis wordt heerlijk voorbereid en is ook een van de meest voorkomende voedselvoorzieningen. Daarna komt vlees. Ben je vegetariër of veganist dan is het niet makkelijk om in dit gebied te eten. Zoals ik al zei, het oostelijke deel vond ik qua eten en drinken het meest interessant. Voor 8 EUR koop je 3 pints in Osijek, de vis die je eet is nog gevangen op dezelfde dag en de drank die ze daar maken, Rakija, is zeker het proberen waard (een soort snapps eigenlijk). Ook de wijnen uit de Baranja regio waren fantastische en verfrissent na en dag fietsen.
Een fietsbeleving in de Amazone van Europa
De Amazone van Europa Bike Trail laat je een bijzonder stuk zien van Kroatië. Van het platteland in het oosten tot de heuvels en bergen in het westen, verbonden met de rivieren Mur en Drau. Als je volledig de route wil volgen, ben je vaak op het asfalt te vinden op een soort N-weg. Wij hebben die stukken overgeslagen met de bus.
Verwacht een fietsavontuur in Kroatië
Om echt bijzondere stukken te zien, zijn we vaak van de route afgeweken. De route langs de rivier kan soms eentonig en lang zijn. Ook het onderhoud van de route is niet optimaal. Soms lagen er aanwijzingsborden omgevallen langs de weg of waren omgevallen bomen nog niet opgeruimd. Of je moest grote delen van de route op een soort N-weg rijden waar een auto nog best hard voorbij kan komen. Ook is het aan te raden om in een seizoen te komen wanneer er niet zoveel muggen actief zijn; denk aan September. Het past eigenlijk ook wel bij een fietsavontuur.
Amazone van Europa fietsen?
Desalniettemin is het uniek om in een beschermd natuurgebied te fietsen. De verschillende vogels die heen en weer gaan over de rivier zijn prachtig. Er is weinig drukte in dit gebied wat het een rustgevende ervaring maakt en daarnaast is het eten en drinken fantastisch. Het is nog een ruw stuk Europa en dat maakt deze route des te interessanter. De route is erg toegankelijk maar plan wel de route vooruit. Wij konden met onze bus makkelijk naar hotels landinwaarts, maar kom je hier met een backpack op de fiets dan is het aan te raden om te plannen waar je gaat slapen. De gastvrijheid is goed en naast fietsen is er ook veel te leren over de natuur in verschillende musea. Ga je dus voor een avontuur over redelijk vlakke wegen en ben je natuurliefhebber en vogelfanaat, dan is dit gebied een aanrader!
