Graveltocht Polen: drie dagen langs bossen, meren en de Baltische kust

door

Gravelbiken is sinds een paar jaar niet meer weg te denken uit het Nederlandse fietslandschap. Wat begon als een niche voor avontuurlijke wielrenners, groeide uit tot een van de populairste manieren om de fiets te beleven: de snelheid van een racefiets combineren met de vrijheid van offroad rijden. Gravelbikes bieden het beste van twee werelden, je rolt moeiteloos over asfalt, maar kunt ook zonder aarzeling een zandpad inslaan. In Nederland zijn al veel gravelroutes te vinden, maar soms lonkt het avontuur verder weg. En dan hoeft dat helemaal niet heel ver te zijn. Gravelbiken in Polen, en vooral in de regio West-Pommeren, is verrassend toegankelijk. Ik neem je mee op een onvergetelijke driedaagse graveltocht.

Vanuit Nederland reis je eenvoudig met de trein naar Berlijn. Vanaf daar is het nog maar een paar uur tot Szczecin, de hoofdstad van West-Pommeren en het startpunt van deze graveltocht.

De Poolse fietscultuur

Ook in Polen groeit de fietscultuur hard, je komt dus ook veel lokale fietstoeristen tegen. Eerder reisde The Bike al naar het zuiden van het land voor een reportage over Velo Małopolska en ontdekten we hoe fietsen rond Krakau verrassend veel variatie biedt: van bergachtig landschap tot rivierpaden en oude stadjes. West-Pommeren voegt daar nog een heel ander decor aan toe. Denk aan uitgestrekte bossen en een lange kustlijn met uitzicht over de Oostzee.

West-Pommeren

De Poolse regio West-Pommeren staat bekend om haar vlakke paden, stille bossen en open meren, maar ook om haar rijke geschiedenis. Hier voel je de sporen van het verleden: Duitse culinaire invloeden, Scandinavische gebouwen uit de Vikingtijd en Russische borden uit de tijd van het IJzeren Gordijn. Die mix van natuur, historie en rust maakt fietsen in West-Pommeren niet alleen mooi, maar ook bijzonder.

Gravelbiken in West-Pommeren

Gravelbiken in West-Pommeren is ideaal voor wie zonder al te ver van huis te gaan, toch iets totaal anders wil ervaren. Vanaf Nederland ben je in een paar uur met de trein in een heel nieuw decor. Tussen de meren, bossen en de Baltische zeekust ontdek je een kant van Europa die nog verrassend onontdekt aanvoelt. De sfeer is rustig en de culturele lagen die Polen rijk is geven elke stop een eigen verhaal. Dankzij de goede infrastructuur, met genoeg dorpen, restaurants en slaapplekken onderweg, draait gravelbiken in West-Pommeren om ontdekken, niet om afzien.

Gravelbiken in West-Pommeren, Polen

De route

De routes in West-Pommeren zijn uitstekend aangegeven en onderdeel van het netwerk Rowerem przez Pomorze Zachodnie (fietsen door West-Pommeren). Mijn driedaagse tocht volgde drie hoofdtrajecten:

Samen vormen deze routes een ideale kennismaking met gravel in noord-west Polen. Ze combineren verharde en onverharde paden, slingeren door bossen en langs water, en zijn vrijwel volledig met borden aangegeven.

Drie dagen gravelen in West-Pommeren

De basis was gelegd. De route was uitgestippeld, ik was uitgerust met een betrouwbare fiets, wat regenbescherming en een dosis nieuwsgierigheid. Kortom: het avontuur kon beginnen. Hoe dat verliep lees je hieronder:

Dag 0 – De eerste kennismaking

Vanuit Amsterdam vertrokken we met de trein naar Berlijn (~6h, €90). Daar pikte een taxibus ons op voor de laatste etappe naar Szczecin (leer hier hoe je het uitspreekt), de hoofdstad van West-Pommeren. Nog voor we ons zadel hadden aangeraakt, doken we de stad in met een lokale gids, een charismatische man met een cowboyhoed. “Zolang ik deze hoed draag, blijft het droog,” grapte hij. En inderdaad: terwijl de lucht dreigend donker werd, bleven we droog tot we een kelderrestaurant onder het stadhuis binnenstapten. Precies op dat moment vielen de eerste druppels. Tussen de gotische kades en het kasteel proefden we lokaal gebrouwen bier tijdens een kleine proeverij.

Dag 1 – Langs de Szczecin Lagoon (100 km)

De volgende ochtend begon het echte fietsavontuur: de “Szczecin Lagoon Loop”, grotendeels over de Poolse nationale Blauwe Route Nr. 3, ook wel bekend als de Blue Velo Route. Onderweg ontdekten we bijzondere plekken, zoals een verlaten metalen boot, volledig bedekt met graffiti, verscholen in het riet en het wrak van een betonschip, ooit in de Tweede Wereldoorlog gebouwd toen staal schaars was.

Na de open vlaktes doken we een bos in, met heidevelden en kronkelende gravelpaden. Precies toen de regen met bakken neerkwam, voelden we de trek knagen. In Polen wordt nu eenmaal later geluncht dan wij in Nederland gewend zijn. Uiteindelijk warmden we ons op met een dampend bord ovenvis met aardappels, waarna we de laatste kilometers naar Wolin vol energie konden afleggen.

Dag 2 – Vikings, meren en Oostzeebries (76 km)

Slapen was er nauwelijks bij: een achttiende verjaardagsfeest in het hotel ging tot half vijf door. De oordoppen die op de kamer lagen, bleken een stille waarschuwing, maar de bas trilde dwars door muren en noise-cancelling oortjes. Met wallen en sterke koffie begonnen we aan de dag.

Eerste stop: de Wolin Observation Tower, met panoramisch uitzicht over het Zalew Szczeciński (de Szczecin-lagune) en het uitwaaierende Świna-deltagebied. Daarna stapten we terug in de tijd in het Slavs and Vikings’ Center, genaamd Jomsborg–Vineta. Dit openluchtmuseum is een levend Vikingdorp. Denk aan houten huizen, vuren waar pretzels op middeleeuwse wijze worden gebakken, mensen die sokken breien en zwaarden smeden. De gids vertelde dat zelfs Epic Games hier 3D-scans maakte voor games en digitale archieven.

Met de zon hoog in de lucht trapten we over de gravelpaden naar het turquoise meer bij Wapnica, een voormalige kalkgroeve die nu helderblauw schittert. Via Międzyzdroje doken we de duinen in en reden we pal langs de kust. Hier kun je via kleine paadjes het strand op, waar we een fotomoment met de Oostzee niet konden laten schieten.

Gravelbiken in West-Pommeren, Polen

De veerboot bij Świnoujście bracht ons vervolgens naar de noordkant van de rivier de Świna. Hier liggen negentiende-eeuwse forten én het iconische Stawa Młyny: een wit bakstenen baken in de vorm van een windmolen, sinds 1874 hét symbool van de omgeving en een toeristische trekpleister is. Het siert postzegels en staat voor veilige thuiskomst van zeelieden.

We reden door over het harde strand tot aan het monument voor het IJzeren Gordijn. Daarna terug via de boulevard en opnieuw met de pond terug richting Międzyzdroje, waar eindelijk een rustige nacht wachtte.

Dag 3 – Ruïnes, paddenstoelen en houten bruggen (96 km)

Regen hing in de lucht, dus gingen beenstukken, armstukken en dubbele hesjes aan. Eerst een kort rondje door het stadje, dan het bos in. Bijzonder is dat dit een gebied is waar fietsers gratis door mogen, maar wandelaars een kleine toegangsprijs betalen. Onze eerste stop: de ruïne van de kerk in Trzęsacz. Ooit honderden meters van de kust gebouwd, maar eeuwen van kusterosie en stormen trokken de zee steeds dichterbij. Volgens de lokale legende werd een zeemeermin verliefd op een jonge visser, maar haar zusters riepen haar terug naar zee. De golven zouden sindsdien het land stukje bij beetje hebben opgeëist, tot slechts één dramatisch stuk muur overbleef. Een poëtisch bewijs van de kracht van de natuur.

Op de boulevard passeerden we beelden van Romeo & Julia en De Kleine Prins. Een speels eerbetoon aan tijdloze liefde en fantasie. De Velo Baltica voerde ons verder, al zagen we de zee opvallend weinig: vaak liep de route net achter de duinen. Bij Niechorze lunchten we en klommen we de vuurtoren op. Vanaf hier zie je hoe dicht de Oostzee en de achterliggende meren bij elkaar liggen.

Door de bossen rond Pogorzelica zagen we talloze paddenstoelenplukkers, zelfs in de regen een geliefde Poolse weekendtraditie. Ze droegen poncho’s en manden vol oogst. Vlak voor de finish bij Kołobrzeg reden we over de houten brug van Dźwirzyno. Na zo’n 90 kilometer trapten we uiteindelijk het kuststadje binnen, waar een welverdiende spa de perfecte afsluiting vormde. Het was een dag met relatief veel asfalt maar gelukkig ook wat gravel.

Conclusie

De graveltocht door West-Pommeren is geen reis die je kiest voor de technische uitdaging of het ruige terrein. De paden zijn grotendeels vlak, de routes overzichtelijk en goed onderhouden. Het is ook niet honderd procent gravel. Er zitten zelfs flink wat stukken asfalt tussen. Maar juist die afwisseling maakt het ontspannen rijden. En met de gravelbike onder je voelt het allemaal natuurlijk aan. De stukken grind en bosgrond die er wél zijn, geven precies genoeg avontuur om het ritme te breken en het gevoel van vrijheid te behouden.

Praktische info

Qua voorbereiding is deze driedaagse graveltrip in West-Pommeren erg toegankelijk:

  • De reis naar Szczecin is eenvoudig per trein te doen (Amsterdam – Berlijn – Szczecin). Je kunt eventueel ook starten vanuit Berlijn met de routes van Pomorze Zachodnie.
  • De routes zijn vlak, goed onderhouden en dus geschikt voor elk niveau gravelrijder. Check de site of app voor alle routes in het woiwodschap (provincie) West-Pommeren.
  • Overnachtingen zijn te vinden in charmante pensions of kleinschalige hotels langs de route. Check ook plekken voor overnachting via de site: Pomorze Zachodnie

Over de auteur van dit artikel

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Dit is een verplicht veld
Dit is een verplicht veld
Geef een geldig e-mailadres op.

In dit artikel kunnen affiliate links voorkomen of kan tot stand zijn gekomen door een betaalde samenwerking. Onze content wordt geschreven en samengesteld om jou te inspireren en te adviseren over de beste keuzes voor jouw volgende avontuur. Van uitrusting tot bestemmingen – alles is zorgvuldig geselecteerd door en voor outdoorliefhebbers.

Wil je ons steunen? Bezoek onze support ons-pagina om al onze partners te bekijken en via die links een aankoop te doen. Het kost jou niets extra en op deze manier kunnen wij onze content gratis blijven aanbieden.